Besimi: I nevojshëm sistemi i financave SMART (i zgjuar) për rimëkëmbjen dhe rritjen e shpejtë pas krizësFinancieri i parë, Fatmir Besimi në intervistën e tij të parë si Ministër i financave, thotë se ka fonde që buxheti të ekzekutohet normalisht, pra të paguhen rregullisht pagat, pensionet, ndihma sociale, detyrimet ndaj ekonomisë, kreditorët, si dhe fondet për masat antikrizë për të ndihmuar ekonominë dhe përshpejtimi i rijetëzimit. Pakoja e katërt e masave anti-krizë do të synojë rimëkëmbjen ekonomike – stimulimin e konsumit privat, por gjithashtu inkurajimin e investimeve në ekonomi. Ai paralajmëron një sistem të zgjuar të financave publike që do të bazohet në një strategji të qartë dhe do të jetë i qëndrueshëm, i përgjegjshëm, i orientuar drejt reformave dhe transparent.1. Jeni ulur në një nga karriget më të nxehta në qeveri, në një kohë krize ekonomike globale. Cilat janë pritjet për ekonominë dhe cilat do të jenë përparësitë?Ministria e Financave, si resor është një sfidë edhe në një kohë kur ekonomia po ecën mirë, dhe sigurisht që është një përgjegjësi edhe më e madhe gjatë krizës më të madhe ekonomike globale që nga Depresioni i madh, më e madhe se Kriza botërore e financave e vitit 2008. Kriza Covid ka prekur të gjitha ekonomitë në botë. Nga njëra anë, ekzistojnë kërcënimet që vijnë nga brenda përmes masave të mbrojtjes shëndetësore që ndikojnë në aktivitetin e kapaciteteve ekonomike, nga ana tjetër, janë kërcënimet e jashtme që vijnë nga përçarja e zinxhirëve globalë të furnizimit. Sidoqoftë, ajo që i jep një shkallë kaq të madhe krizës Covid është pasiguria për shkak të lidhjes së drejtpërdrejtë me krizën shëndetësore, intensitetin e saj, numrin e të infektuarve të rinj dhe kohëzgjatja.Shihni parashikimet e institucioneve financiare ndërkombëtare. Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) ka rishikuar vazhdimisht pritjet e tij për rezultatin ekonomik global për këtë vit. Projeksioni i vjeshtës nga Tetori 2019 për rritjen e ekonomisë globale në vitin 2020 ishte 3.4%. Në parashikimet e pranverës në Prill, ai u rishikua me një parashikim të tkurrjes së ekonomisë prej – 3%, ndërsa në Qershor me -4.9%. Përndryshe, dy skenarë të tjerë janë përpunuar – optimist, me një rimëkëmbje të shpejtë të ekonomisë dhe rritje në vitin 2021 dhe një skenar pesimist me një valë të dytë të krizës Covid në fillim të vitit të ardhshëm dhe kështu vazhdimi i tendencave të pafavorshme vitin e ardhshëm. Pra, kur filloni nga parashikimi që Fondi bëri përpara njohjes së krizës shëndetësore që filloi në Kinë në Dhjetor të vitit 2019, vlerësimi i rezultatit ekonomik të ekonomisë globale zvogëlohet me 8.3 pikë përqindjeje. Për herë të parë, rritja negative pritet në të gjitha rajonet në vitin 2020, megjithëse me intensitete të ndryshme midis vendeve. Kjo është për shkak të shkallës së ndryshme të cenueshmërisë së Epidemisë, si dhe efektivitetit të strategjive për ta ulur atë.Si ekonomi, ne nuk kemi përjashtim nga trendet globale. Parashikimet për rritjen e ekonomisë vendore të Ministrisë së financave para krizës ishin 3.8%, ndërsa me buxhetin suplementar në Maj të këtij viti ato u rishikuan dhe ekonomia pritet të kontraktohet me 3.4% në vitin 2020, pra korrigjimi dhe zvogëlimi për 7,2 pikë përqindje krahasuar me parashikimin fillestar. Sipas parashikimeve të Qershorit të Bankës Botërore, rënia e BPV pritet me 4%. Kjo, si në rastin e vendeve të tjera, i detyrohet: së pari, mbylljes së disa pajisjeve të prodhimit dhe shërbimit për shkak të masave shëndetësore, dhe së dyti, përçarjes së zinxhirëve globalë të furnizimit. Merrni këtë shembull – partneri ynë më i madh tregtar është Gjermania ku shesim mbi 50% të eksporteve totale dhe mbi 80% të atyre eksporteve janë pjesë automobilistike. Ekonomia gjermane parashikohet të bie me më shumë se 6% këtë vit dhe industria e automobilave është ende në gjendje të keqe për shkak të krizës së Covid. Goditja më e madhe pritet në tremujorin e dytë. Pastaj, një rikuperim i lehtë pritet në tremujorin e tretë dhe një rezultat pozitiv në tremujorin e katërt, dhe kjo është në terma të skenarit optimist.Që nga fillimi i krizës në vend, u miratuan tre pako masash ekonomike, të cilat kishin role të ndryshme dhe u miratuan në përputhje me periudhën e krizës nëpër të cilën po shkonte ekonomia. Ato kishin për qëllim përmirësimin e likuiditetit të ekonomisë dhe ndihmën për të ruajtur aktivitetin ekonomik, në një kohë kur një pjesë e madhe e kapacitetit ishte e mbyllur. Pastaj, ndërsa ekonomia filloi të hapet ngadalë, ato synuan përshpejtimin e aktivitetit ekonomik duke rritur konsumin privat dhe investimet.Si përmbledhje, mendoj se gjërat duhet të trajtohen realisht dhe hapur. Nuk ka nevojë për “syze rozë” dhe ne gjithmonë duhet të flasim me fakte të qëndrueshme të mbështetura nga numrat. Po – kjo krizë e Covid është një realitet dhe asnjë ekonomi nuk është në përjashtim dhe po ndërmerren hapa dhe theksoj, akoma nuk janë ndërmarrë hapa për ta kthyer ekonominë në binarë. Masat duhet të synojnë mbështetjen e sektorit privat duke synuar sektorët ku ai duhet të veprojë, mbështetjen direkte dhe indirekte të aktivitetit të investimeve të sektorit privat, përmirësimin e konkurrencës së tyre, përmirësimin e realizimit të investimeve publike që ofrojnë punë për kompanitë dhe inkurajimin konsumi privat, dhe natyrisht tërësia e masave do të përfshijë kategori shoqërore të pambrojtura.Për më tepër, çdo krizë, përveç kërcënimeve, sjell edhe mundësi. Në çfarë mënyre? Në mënyrë që “normalja e re” që do të vijë në mënyrë të pashmangshme pas krizës të jetë më e mirë se ajo para krizës , puna duhet të fillojë tani dhe të vendosen themelet. Cfarë do të thotë ajo? – Ne kemi një mundësi historike me fillimin e negociatave të anëtarësimit në BE për të bërë ndryshime thelbësore në funksionimin e sistemit: institucione më funksionale, sundim i ligjit, klimë më e mirë dhe më e parashikueshme e biznesit, luftë kundër ekonomisë gri, investime në kapital njerëzor, ekonomi të gjelbërt dhe një numër të strukturave të tjera reformat që janë detyra jonë për t’u bërë pjesë e familjes europiane. Gjithashtu, me krizën e Covid, bota fjalë për fjalë është bërë e varur nga teknologjia. Këtu po mendoj kryesisht për ekonominë digjitale dhe shoqërinë e informacionit në përgjithësi. Ne presim mundësi të reja si në drejtim të krijimit të vlerave të reja ashtu edhe në drejtim të kanaleve të shpërndarjes. Kriza mund të jetë një kërcënim për disa sektorë, por për të tjerët është një mundësi dhe duhet të shfrytëzohet. Ne do të synojmë të krijojmë një ekonomi inovative dhe konkurruese. Pra, paralelisht me masat që duhet të merren tani për të shëruar ekonominë, ne duhet dhe do të punojmë në masa dhe reforma që do të përmirësojnë më tej performancën tonë pas krizës. Nëse në dhjetë vitet e mëparshme rritja e BPV-së ishte mesatarisht 2.6%, unë mendoj se nëse zbatohen me sukses politikat e mbështetura nga integrimi euro-atlantik që veprojnë si katalizator për rritje në dhjetë vitet e ardhshme, rritja mesatare do të dyfishohet, që do të thoshte se në vitet më të suksesshme kufiri psikologjik për rritje mbi 4% mund të tejkalohet. 2. Po, por si? Thonë se financat janë gjaku i ekonomisë, gjë që është absolutisht e vërtetë dhe unë do t’i shtoja shoqërisë, sepse të gjitha proceset kanë të bëjnë me financat. Qasjet e reja inovative janë mënyra më e mirë për të kontribuar në përmirësimin e ekonomisë. Në këtë term, unë personalisht do të avokoj për krijimin e konceptit të financës “SMART”. 3. Cili është kuptimi i konceptit “SMART”? Financat SMART ose të përkthyera fjalë për fjalë “të zgjuara” do të jenë një sistem i financave publike që do të bazohet në një strategji të qartë dhe do të jetë e qëndrueshme, e përgjegjshme, e orientuar drejt reformave dhe transparente (S-strategjike, M-e ruajtshme, A-e përgjegjshme, R-reforma) -orientuar, T-transparente). Ky sistem i financave të zgjuara do të zbatojë reformat që duhet të bëhen në financat publike në drejtim të planifikimit afatgjatë dhe më të mirë të programeve dhe buxheteve, do të jetë i vazhdueshëm, dmth i qëndrueshëm dhe do të veprojë vazhdimisht për të përmirësuar transparencën. Nga aspekti i filozofisë ekonomike ose ekonomisë politike, kjo do të nënkuptojë përpjekjen për një model më të drejtë të financave publike në aspektin e të ardhurave, shpenzimeve dhe mënyrës së financimit, thënë gjerësisht se si plotësohen ato dhe si dhe ku shpenzohen paratë e qytetarëve. Buxhetimi tradicional i bazuar në nivelet rritëse të financimit duhet të riorientohet në buxhetim të orientuar drejt rezultateve. Kjo është, për të parë performancën e institucioneve dhe në përputhje me rrethanat për të përcaktuar se sa fonde do të alokohen për institucionet buxhetore për projekte në përputhje me rezultatet e këtyre investimeve. Në atë mënyrë, planet joreale që kemi pasur për vite dhe madje dekada më parë do të tejkalohen, ku shpenzimet kapitale janë planifikuar në mënyrë joreale, të cilat me të vërtetë dështojnë në realizim. Për më tepër, planifikimi nga një vit fiskal në tjetrin duhet të jetë më i orientuar drejt planifikimit afatgjatë. Shumica e projekteve strategjike dhe kapitale nuk janë realizuar gjatë një viti fiskal, por gjatë më shumë dhe aftësia për të përcaktuar dinamikën reale të projektit në një periudhë afatmesme, mund të jetë thelbësore për realizimin e këtij projekti. Një nga shtyllat kryesore të këtij sistemi duhet të jetë transparenca dhe llogaridhënia e financave publike. Transparenca ka qenë një “fjalë kyçe” në politikë vitet e fundit, por vlera e saj reale për financat publike është se është shkalla më e lartë e kontrollit fiskal. Dhe ju ia jepni informacionin publikut në një mënyrë të thjeshtë dhe përgjithësisht të kuptueshme – publiku gjykon dhe vendos nëse është një vendim i vërtetë apo i justifikuar ose ligjor. Qytetarët janë ata që punësojnë deputetët, ministrat dhe zyrtarët e tjerë, qytetarët janë ata që sjellin një gjykim të vlefshëm për punën e tyre, si dhe drejtimin në të cilin institucionet do të duhet të veprojnë.Gjatë hartimit të politikave dhe masave, ne do të udhëhiqemi nga parimi i përgjegjësisë dhe matja e rezultateve në arritjen e qëllimeve përmes të ashtuquajturave Treguesit Kryesorë të Performancës SMART (qëllimi specifik S, K-matshëm, A-i arritshëm, R-relevant, kornizë kohore-T), dmth. objektivat duhet të jenë të specifikuara mirë, të matshme, të arritshme, të rëndësishme dhe të kenë një afat kohor për zbatimin. 4. Në cfarë gjendja janë financat publike, përkatësisht thesari i shtetit tani? A ka nevojë për një ribalanc? Para fillimit të krizës Covid në dy muajt e parë të vitit 2020, mbledhja e të ardhurave buxhetore ishte solide, me një rritje të të ardhurave totale prej 4.6% në Janar dhe 4% në Shkurt krahasuar me vitin e kaluar, nga të cilat në Janar rritja e taksave dhe kontributeve ishte 10.7%, ndërsa në Shkurt ishte 6.1%. Por me mbylljen e ekonomisë, për shkak të ndërmarrjes së masave shëndetësore, ndikoi në realizimin e mëtejshëm të buxhetit. Marrja e masave për të parandaluar përhapjen e Covid-19 dhe vënia e shëndetit të qytetarëve në radhë të parë, pati efektin e zvogëlimit të aktivitetit ekonomik, i cili, siç pritej, filloi të reflektojë në mbushjen e buxhetit. Në Mars, në fillim të ndërmarrjes së masave shëndetësore për parandalimin e përhapjes së virusit corona, pati një rënie të të ardhurave totale të taksave për muajin Mars me 11% krahasuar me një vit më parë. Në prill, rënia e të ardhurave është 20% krahasuar me vitin e kaluar, në maj një rënie prej 24%. Pas rihapjes së ekonomisë, ka një përmirësim të rezultateve për qershor dhe korrik, me një rënie prej 9.6% në qershor dhe në korrik kemi rritjen e parë mujore të të ardhurave krahasuar me vitin e kaluar që nga fillimi i krizës me një rritje të të ardhurave totale prej 1.4% . Në Gusht, përsëri kemi një ngadalësim të rënies së të ardhurave krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar me 13.9%. Kumulativisht, rënia e të ardhurave nga Janari deri në Gusht të vitit 2020 është 8.2%. Sipas ribalancit të bërë në Maj, të ardhurat u ulën me 11.5% krahasuar me buxhetin fillestar.Në fillim të krizës, ekipi në Ministrinë e Financave përgatiti disa skenarë për rezultatet e krizës së koronares, dmth se si do të ndikonte në realizimin e të ardhurave në buxhet në vitin 2020. Në skenarin e parë ose atë të favorshëm – parashikohet një rënie prej 20% në anën totale të të ardhurave të buxhetit të konsoliduar në krahasim me planin, që do të nënkuptojë një ulje të të ardhurave me rreth 700 milion euro. Në skenarin e dytë – i pafavorshmi, rënia e të ardhurave buxhetore do të ishte rreth 30%, gjë që do të rriste nevojat me rreth 1 miliard euro. Dhe në të tretin më të pafavorshëm, nëse të ardhurat bien 40%, nevojat shtesë do të ishin rreth 1.3 miliard euro. Sipas rezultateve aktuale, të ardhurat janë brenda parashikimeve, dhe me fondet e tërhequra me eurobondin prej 700 milion euro, nga instrumenti i financimit të shpejtë të FMN prej 176.5 milion euro, si dhe 160 milion euro të paralajmëruara nga Komisioni Evropian dhe 50 milion Granti Euro prej tyre, së bashku me fondet në dispozicion për ne nga Banka Botërore dhe, nëse është e nevojshme, gjetja e burimeve të tjera, unë dua të dërgoj një mesazh të qartë sigurie se do të sigurohet financimi i deficitit dhe kredive të maturuara deri në fund të vitit, madje ne do të sigurojmë dhe një mbrojtës për goditje të reja të mundshme pandemike. Ne do të sigurojmë fonde të mjaftueshme për të financuar paketat e ardhshme të masave ekonomike për të zbutur efektet e krizës, si dhe rimëkëmbjen ekonomike në periudhën pas krizës drejt “normales së re”. Do të jetë një përparësi për të parë se ku janë mundësitë brenda buxhetit, duke pasur parasysh se cilat programe ose projekte njihen me një probabilitet të lartë që ato nuk do të realizohen plotësisht deri në fund të vitit, duke tërhequr më pas financat në ekonominë tonë nga burimet e jashtme të financimit, si dhe duke shqyrtuar mundësitë për mobilizimin e burimeve financiare falas nga tregu i brendshëm financiar dhe kështu në koordinim me BPRMV në mënyrë që të ruhet stabiliteti financiar dhe monetar në ekonomi. Ne do të ndjekim atë që bëjnë vendet e tjera më të zhvilluara, veçanërisht në përdorimin e masave të reja jokonvencionale për të mbështetur ekonominë. Nga dita e parë unë jam në koordinim me ekipin e Ministrisë së Financave, situata me anën e të ardhurave dhe shpenzimeve të buxhetit monitorohet çdo ditë dhe nëse paraqitet nevoja, ne do të reagojmë në kohën e duhur. Sektori i biznesit dhe qytetarët do të kenë mesazhe në kohë dhe të qarta që do të jenë politikat dhe masat tona ekonomike, në fakt ato do të përshtaten në bashkëpunim me të gjithë aktorët në ekonomi dhe shoqëri dhe konsultime me partnerët tanë të zhvillimit, siç janë Banka Botërore, FMN dhe të tjerët institucionet financiare ndërkombëtare. 5. Përmendët eurobond-in dhe huatë nga FMN dhe KE. A do të ketë huazime të reja deri në fund të vitit?Fondet e likuiditetit sigurohen në mënyrë që buxheti të ekzekutohet normalisht sipas planit deri në fund të vitit, pra pagesa e rregullt e pagave të punonjësve, pensioneve, asistencës sociale, ekzekutimit të rregullt të detyrimeve ndaj ekonomisë, detyrimeve ndaj kreditorëve, si dhe fondeve. për masa antikrizë për të ndihmuar ekonominë dhe përshpejtuar rijetëzimin. Ekziston gjithashtu një tampon (mjete sigurie), në varësi të zhvillimit të ngjarjeve, për një goditje të dytë të mundshme ose për servisimin e ripagimeve që duhet të bëhet në vitin 2021. Deficiti buxhetor për vitin 2020 parashikohet në 6.8% të BPV-së ose 751.2 milion euro (46.2 miliardë denarë), ndërsa në bazë të borxheve të vjetra në vitin 2020 huazimi PBG nga Banka Botërore në vlerë prej 155 milion euro e cila ishte shlyer më 29 Janar, atëherë Eurobondi i emetuar në vitin 2015 në vlerë prej 178.3 milion euro, kredia për Gazifikimin e Maqedonisë së Veriut në vlerë prej 13.5 milion euro dhe një kredi afatshkurtër nga bankat komerciale në vlerë prej 132.9 milion euro – të gjithë duhet të paguhen në Dhjetor. Pagesat totale më të larta të paguara deri në fund të vitit, përkatësisht në Dhjetor arritën në 324.7 milion euro. Pjesa tjetër e detyrimeve janë hua në shuma më të vogla si rezultat i periudhës më të gjatë të amortizimit.Një Eurobond në vlerë prej 700 milion euro u lëshua në Qershor, fondet e lira u siguruan më tej përmes FMN-së prej 176.5 milion euro dhe në fund të Shtatorit pjesa e parë prej 80 milion euro nga Kredi e Ndihmës Makro-financiare të Komisionit Evropian duhet të tërhiqet, e cila në shumën totale prej 160 milion euro. Ne gjithashtu morëm një grant nga BE në shumën 50 milion euro. Në tregun e brendshëm, përmes letrave me vlerë të qeverisë, parashikohet një tërheqje deri në 250 milion euro, në përputhje me nevojat. Opsioni për të tërhequr fonde nga Banka Botërore nga Projekti i Menaxhimit të Emergjencave Covid-19 mbetet i hapur.Në lidhje me faktin nëse jemi duke u mbingarkuar me borxhe, sjellja e kujdesshme e politikës së borxhit publik në vitet e fundit dhe stabilizimi i borxhit, i cili më parë ishte në rritje të shpejtë, ka lënë hapësirë fiskale për të tërhequr fonde në kohë krize. Duhet të theksohet se borxhi publik është nën nivelin e kriterit të Mastrihtit, si dhe se vendet në rajon (me përjashtim të Bullgarisë dhe Kosovës), si dhe Bashkimi Evropian kanë borxhe shumë më të larta dhe madje dy herë më shumë se vendi ynë. Sidoqoftë, ai duhet të monitorohet nga afër dhe në periudhën afatmesme për të vazhduar me konsolidimin e deficitit buxhetor, pra ngushtimin gradual të tij. 6. Një pako e katërt e masave ekonomike është paralajmëruar tashmë. Çfarë do të ndodhë në pakon e katërt, cilat janë efektet e tre pakove të para në ekonomi dhe çfarë ndodh me “masat e vjeshtës” të pakos të tretë – të tilla si skema e garancisë dhe kreditë pa interes me një grant 30%?Grupi i katërt i masave do të synojë rimëkëmbjen ekonomike, stimulimin e konsumit privat, por gjithashtu inkurajimin e investimeve në ekonomi. Këto masa duhet të bazohen në masat e mëparshme dhe të injektojnë një injeksion të ri të likuiditetit në ekonomi. Këto ditë, Qeveria ka takime të vazhdueshme me palët e interesit, përkatësisht me dhomat ekonomike, do të kemi edhe me sindikatat. E rëndësishme të mbash një dialog të vazhdueshëm me ta, veçanërisht në kohë krize dhe të shkëmbesh mendime dhe ide për hapat e ardhshëm. Qeveria deri më tani ka dalë me tre pako masash prej rreth 550 milion euro, ose rreth 5% të BPK-së. Disa nga masat janë zbatuar tashmë, disa janë ende në vazhdim, disa do të zbatohen gjatë vitit, dhe disa janë afatgjata. Secila prej këtyre tre grupeve korrespondon me fazat e ekonomisë vendore përmes krizës. E para për ndihmën e parë të ekonomisë, gjatë periudhës së zgjedhjeve kur nuk mund të bëhen ndryshime ligjore; e dyta – e cila u miratua në një kohë shumë të shkurtër pas së parës – synonte të kapërcente periudhën e mbylljes së kapacitetit dhe pakon e tretë, në Maj për të mbështetur fillimin e ringjalljes së ekonomisë pas hapjes dhe fillimit të kapacitetit. Grupi i tretë i masave parashikon një linjë të re të kredive pa interes në shumën prej 31 milion euro përmes Bankës së Zhvillimit, e cila gjithashtu do të ketë një komponent 30% të grantit të financuar nga Bashkimi Evropian, i cili është pjesë e këstit të parë prej 80 milion euro për të cilin një marrëveshje nënshkruhet deri në fund të muajit, kështu që masa pritet në Tetor. Granti do t’u jepet kompanive të themeluara ose të drejtuara nga gratë, kompani të tjera që punësojnë të rinj ose janë të orientuara drejt eksportit ose që do të prezantojnë inovacion, digjitalizim dhe tregti elektronike në operacionet e tyre. Skema e garancisë shtetërore është planifikuar të zbatohet gjithashtu përmes Bankës së Zhvillimit. Qëllimi është përmes garancive të kredisë shtetërore që shteti të ofrojë mundësi shtesë dhe qasje më të lehtë në mjete financiare për të mbështetur rrezikun privat duke marrë pjesë të kredisë dhe fondet do të vendosen përmes bankave tregtare. Për të përmbledhur, ne duhet të kemi politika dhe masa të hartuara mirë, bazuar në regjistra dhe të masim rezultatin e tyre. Në këtë drejtim, fokusi është tashmë në hartimin e një grupi të katërt të masave, duke përfshirë ridizenjimin ose përmirësimin e disa prej atyre ekzistuese që kanë potencialin për të mbështetur rimëkëmbjen ekonomike. 7. Si përfundim, çfarë mund të presim si aktivitetet tuaja fillestare dhe përpjekjet prioritare në Ministrinë e Financave? Duhet të them se është një sfidë e madhe, gjithnjë ka gjëra urgjente në pritje, por është jashtëzakonisht e rëndësishme të përcaktohen përparësitë, duke mos humbur gjëra të rëndësishme, realiteti është që ne do të duhet të punojmë paralelisht në disa fronte.Ndër aktivitetet e para që do të dominojnë agjendën time të punës do të jenë aktivitetet përgatitore për grupin e katërt të masave dhe që nga dita e parë si përfaqësues të Qeverisë kemi pasur takime me dhomat e tregtisë. Në këtë drejtim, takimi im i parë zyrtar si Ministër i Financave ishte me ambasadorin e BE-së në mënyrë që të tërhiqte këstin e parë prej 80 milion eurosh nga BE-ja që synonte të mbështeste tejkalimin e krizës së kovidit. Takime intensive do të pasojnë javën e ardhshme me Bankën Botërore, FMN, BERZH si dhe takimin online me Presidentin e Bankës Botërore në kuadër të takimeve vjetore të organizuara nga Banka Botërore dhe FMN. Ministria tashmë është duke bërë të gjitha përgatitjet në lidhje me procesin e përgatitjes së buxhetit për vitin 2021. Besoj se përveç kapaciteteve në ministri, dhe me qëllim të planifikimit të duhur afatgjatë dhe strategjik, veçanërisht në kohë krizash, është jashtëzakonisht e rëndësishme që të punësohen ekspertë jashtë ministrisë, pra aktivizimi i Këshillit Fiskal të ekspertëve të njohur dhe me reputacion, ku do të analizohet situata, do të propozojë për të përmirësuar situatën me financat publike.Prioriteti kryesor do të jetë zbutja e efekteve të krizës së Covid dhe sigurimi i një baze solide për rimëkëmbjen ekonomike dhe sigurimi i rritjes së përshpejtuar në periudhën pas krizës, ndërsa më shumë qytetarë e ndiejnë atë duke përmirësuar standardin dhe cilësinë e jetës së tyre. Do të përqendrohem gjithashtu në forcimin e kapacitetit të Ministrisë së Financave, e cila ka një rol dhe përgjegjësi kryesore në formësimin e politikave ekonomike të Qeverisë.