“Të ballafaquar me sfida të shumta afatgjate mjedisore gjatë një pandemie, u përqendruam në prezantimin e politikave që do të sigurojnë zbatim më të mirë të standardeve mjedisore dhe mbrojtje të mjedisit tonë, por gjithashtu morëm masa konkrete për të siguruar të drejtën për një mjedis të shëndetshëm për çdo qytetar “.Me këtë rast ai shtoi se ndryshimet në nëntë ligje në fushën e mjedisit janë parashtruar në Parlament, të cilat ndryshime parashikojnë gjobitje deri në njëzet herë më të larta për ndotësit, dhe përveç kësaj, Ligji i ri për Kundërvajtje parashikon cilindo që shkel ligjet në fushën e mjedisit ose nuk do të punojë në përputhje me lejet, përveç që duhet të paguajë gjobën, do të duhet të kompensojë dëmin e bërë.Ai shtoi se ndryshimet në nëntë ligje në fushën e mjedisit janë paraqitur në Parlament, të cilat parashikojnë gjobitje deri në njëzet herë më të larta për ndotësit, dhe përveç kësaj, Ligji i ri për Kundërvajtjet parashikon cilindo që shkel ligjet në fushën e mjedisit. mjedis ose nuk do të punojë në përputhje me lejet, përveç që duhet të paguajë gjobën, do të duhet të kompensojë dëmin e bërë.Përmirësimet në rregullore dhe standardet më të rrepta janë përqëndruar kryesisht në tre fusha kryesore: ligji korrniz mjedisor, ligji i ajrit dhe ligji i mbeturinave.Me ndryshimet e propozuara në Ligjin për Mjedisin Jetësor , kemi krijuar një mjet për trajtimin e ndotjes historike dhe pikave të nxehta në vend duke përcaktuar një metodologji për identifikimin dhe sistemin e rimedijimit të ndotjes historike dhe pikave të nxehta, me detyrime specifike të sanimit dhe përshkrimin e përmbajtjes së Planit. i cili do të zbatohet në përputhje me standardet botërore. Për më tepër, përfitimet e reja mjedisore janë identifikuar sipas emetimeve, me qëllim të stimulimit të automjete më ekologjike.“Në të njëjtën kohë, kemi përgatitur dhe dorëzuar në Parlament edhe ndryshimet e Ligjit për Cilësinë e Ajrit të Ambientit i cili përcakton kriteret dhe miraton një listë të komunave që do të duhet të përgatisin Planet e Ajrit të Pastër për qytetarët e tyre. Për më tepër, në përputhje me legjislacionin e BE-së, u vendos një detyrim për të miratuar plane veprimi afatshkurtra në periudhat kur kemi përqendrime të larta të ndotjes në komuna të caktuara, të cilat do të duhet të aprovohen nga Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor dhe të përmbajnë masa specifike të detyrueshme që tkanë të bëjnë me ransportin, industrinë, grupe të cenueshme, orarit të punës etj.“Nëse komunat nuk i zbatojnë këto masa, Qeveria do të jetë në gjendje të parashikojë hyrjen në fuqi të kufizimeve të tilla jo vetëm si rekomandime, por edhe si urdhra,” tha Nuredini.Kanë filluar aktivitete të reja rezultatet e të cilave në periudhën e ardhshme do të jenë të dukshme për publikun. Midis tyre janë zgjidhjet ligjore për të cilat draft versionet tashmë janë përgatitur dhe për të cilat do të pasojë një proces i konsultimit publik: Ligji i ri për natyrën, Ligji për kontrollin e emetimeve industriale dhe Ligji për inspektimin mjedisor.Sipas Nuredini, një hap shumë i rëndësishëm i Ministrisë në vendosjen e standardeve më të larta mjedisore në vend është përgatitja e një seti prej gjashtë ligjesh të reja për menaxhimin e mbeturinave, të cilat do të zbatojnë plotësisht parimet e ekonomisë cirkulare në menaxhimin e mbeturinave. Projek-tligjet janë tashmë në procedurë të Qeverisë dhe do t’i dërgohen Parlamentit sa më shpejt që të jetë e mundur.Përfitimet thelbësore, siç theksoi Ministri i Mjedisit, janë:– Detyrimet për prodhuesit dhe administruesit kolektivë, si dhe komunat do të forcohen në mënyrë që të sigurohet përzgjedhja e nevojshme e mbeturinave.– Futet një hierarki në menaxhimin e mbetjeve, përcaktimin e statusit të lëndëve të para dytësore dhe heqjen e statusit të mbetjeve për produktet që mund të ripërdoren, riciklohen dhe përpunohen në mënyrë që ato të mos përfundojnë në deponi.– Është futur përgjegjësia financiare për prodhuesit e paketimit, baterive dhe akumulatorëve, mbetjeve elektrike dhe elektronike, si dhe rrjedhave krejtësisht të reja të mbeturinave me automjete të përdorura, vajra të mbeturinave, goma të mbetjeve dhe tekstile.– Parashikohet ndalimi i qeseve plastike, modelit ekologjik të paketimit dhe mundësive për dorëzani dhe stimulimin e paketimit kthyes.Përgjegjësia për të gjithë ciklin financiar të mbetjeve nga rrjedhat e veçanta nga prodhimi në riciklim i takon prodhuesit ndërsa qytetarëve u takon të përzgjedhin mbetjet. Komunat së bashku me aktorët kolektivë kanë detyrime të qarta për të ofruar këtë shërbim për të gjithë qytetarët.
Në fushën e planifikimit dhe politikave strategjike, në njëqind ditët e para, MMJPH zhvilloi një Plan Kombëtar të Menaxhimit të Mbetjeve në Republikën e Maqedonisë së Veriut për periudhën 2020-2030 dhe përfundoi procesin e vlerësimit strategjik mjedisor të Planit. Gjithashtu u zhvillua një Metodologji e re për përgatitjen e planeve hapësinore në Republikën e Maqedonisë së Veriut, pasi filloi një aktivitet përgatitor dhe përgatitja e Planit të ri hapësinor modern dhe të digjitalizuar të RMV, me një vizion të qartë për ndikimet e ndryshimit të klimës për 20 vitet e ardhshme.Një përparim serioz është arritur edhe në aspektin e angazhimit për klimën, kështu që përveç hartimit të versionit të parë punues të Projekt–ligjit për veprimin e klimës, i cili së shpejti do të fillojë të shqyrtohet në konsultime më të gjera në grupet e punës, në Qeveri është dorëzuar. Edhe Raporti i Tretë Bienal i Ndryshimit të Klimës dhe Kontributi i Rishikuar Kombëtar i Marrëveshjessë Parisit me ambicie të rritura, ku si vend do të angazhohemi për ulje deri në 51% të gazrave serë deri në vitin 2030. Me përgatitjen e këtyre dokumenteve të planifikimit RMV është shumë përpara vendeve fqinje dhe madje disa shtete anëtare të BE-së.“Jam jashtëzakonisht krenar që si Qeveri, me iniciativën tonë, në njëqind ditët e para kemi shpallur një zonë të re të mbrojtur në vend. Malet e Osogovës janë bërë një zonë e mbrojtur, duke rritur përqindjen e zonave të mbrojtura në nivel të shtetit me 1.9% dhe kemi dhënë një kontribut të rëndësishëm në përmbushjen e qëllimeve të Konventës Aichi mbi Diversitetin Biologjik dhe rekomandimet e Direktivave të BE-së për Habitatet dhe Zogjtë,” tha Nuredini.Përveç kësaj, një projektligj u hartua për të shpallur një pjesë të Malit Sharr një park kombëtar. dhe përfundoi procesin e konsultimit publik Përkundër sfidave të paraqitura nga pandemia, ekipi i ekspertëve dhe departamentet e Ministrisë bënë përpjekje përmes të gjitha kanaleve të komunikimit elektronik, prezantimeve mediatike, telefonave të hapur dhe një seri aktivitetesh dhe takimesh në terren për të siguruar pjesëmarrjen e publikut në krijimin e propozimit. Komentet e marra nga një numër i palëve të ndryshme të interesit dhe aktivitetet në terren janë duke u shqyrtuar, si dhe takime shtesë për harmonizimin dhe krijimin e një Projektligji përfundimtar, të harmonizuar që do të sigurojë kërkesat, kryesisht nga popullata lokale.Për më tepër, janë filluar procedurat për deklarimin e zonave të tjera të reja të mbrojtura, pas iniciativave të miratuara nga Qeveria.– Është miratuar njëVendim mbi pranueshmërinë e propozimit për shpalljen e një pjese të Vodno-s si zonë e mbrojtur në kategorinë V zonë e mbrojtur,– Vendim mbi pranueshmërinë e propozimit për shpalljen e lokalitetit Studençishko Blato si zonë e mbrojtur në kategorinë e parkut natyror,– Nga Qeveria.është bërë parashtrimi i dokumentacionit të aplikimit për emërimin e Liqenit të Ohrit dhe Studençishko Blato në Listën e Konventës Ramsar– Kanë filluar proceset për rivlerësimin e zonave dhe përgatitjen e Planeve të Menaxhimit për Liqenin e Ohrit, Liqenin e Prespës dhe parqeve të tjerë kombëtarë si: Pelisteri, Mavrova dhe Galiçica.Po ashtu, janë identifikuar tre zona potenciale të Natura 2000 në rajonin e Bregalnicës: Ovçe Pole, Dolna Bregalnica dhe Çengino Kale, dhe kemi testuar një mekanizëm për pagesën e shërbimeve të ekosistemit në zonën pilot të mbrojtur – Monumenti Natyror Burimet e Vevçanit.Ka filluar procesi i përfshirjes së publikut në miratimin e Planit të Menaxhimit për Liqenin e Ohrit, për shkak të të cilit gjatë ditës u mbajt takimi i parë konsultativ pas studimit për rivlerësimin e Liqenit të Ohrit.Në informimin për punën në 100 ditët e para, Ministri Nuredini iu referua edhe aktiviteteve të ndërmarra në lidhje me trendin e uljes së nivelit të ujit të Liqenit të Prespës, i cili, për fat të keq, tashmë po merr përmasa alarmante, duke theksuar se pushteti qendror dhe lokal, së bashku me Publikun profesional është marrë me këtë çështje që nga fillimi i vitit në një nivel kombëtar dhe ndërkombëtar.“Në njëqind ditët e para të mandatit të ri, unë pata takime të drejtpërdrejta dhe biseda telefonike me ministrat e linjës dhe përfaqësuesit e lartë të Shqipërisë dhe Greqisë për të filluar punën e Komitetit Trilateral të Parkut të Prespës dhe grupeve të punës.Por ajo për të cilën jam veçanërisht mirënjohës dhe krenar është që Grupi Punues i Ekspertëve për Shpëtimin e Liqenit të Prespës, me përfaqësues nga institucionet kompetente, akademia dhe sektori joqeveritar, ka përfunduar detyrat e shtëpisë. Me një përpjekje të jashtëzakonshme dhe studimore, Grupi i Punës së Ekspertëve iu afrua përgatitjes së një Plani të Veprimit Emergjent me masa dhe aktivitete prioritare për shkak të uljes së nivelit të ujit në Liqenin e Prespës, shoqëruar me një ndërtim financiar për zbatimin e dokumenteve afatshkurtra dhe afatmesme. Plani është në procesin e miratimit të qeverisë, dhe të gjitha dokumentet janë në dispozicion të publikut në faqen tonë të internetit. Ssinqerisht shpresoj që zbatimi të fillojë sa më shpejt që të jetë e mundur, dhe që ne do të jemi në gjendje të zvogëlojmë presionet antropogjene në këtë pikë kyçe të biodiversitetit, i cili vuan nga efektet e ndryshimit të klimës, lëkundjet natyrore ciklike, por shpesh edhe nga sjellja e papërgjegjshme e njeriut ndaj natyrën “, tha Nuredini.Lidhur me aktivitetet specifike me të cilat MMJPH lufton kundër ndotjes dhe ndikon drejtpërdrejt në realizimin e së drejtës për një mjedis të shëndetshëm të qytetarëve në njëqind ditët e para, Ministri deklaroi si vijon:– Një stacion i ri monitorimi u krijua nga Sistemi Shtetëror i Monitorimit për Cilësinë e Ajrit të Ambientit në Gjevgjeli dhe u bë një zëvendësim i plotë i instrumenteve matëse në stacionin Manastir 1, me pajisje shtesë me një instrument matës PM2.5.– Nga fondet e buxhetit, janë zëvendësuar 30 instrumente matëse, dhe përveç kësaj janë blerë dy instrumente të rinj për matjen e grimcave PM 2.5.– Përmes IPA 2, janë furnizuar dhe shpërndarë pajisjet dhe 39 automjete për mbledhjen e mbeturinave komunale në rajonin Lindor dhe Verilindor.– Implementimi i Sistemit të Cilësisë, i cili parashikon standardin për laboratorin e akredituar, ka përfunduar dhe po kryhet një inspektim nga Instituti i Akreditimit, i cili do të akreditojë laboratorin shtetëror të mjedisit si jashtëzakonisht të rëndësishëm për kontrollin e ndotjes në terren dhe në praktikë.– Procesi i transferimit të Monomerit të Vinil Klorurit nga Ohisi përfundoi në mënyrë të sigurt, pas së cilës u transportua dhe shkatërrua në Gjermani.– Marrëveshja me ofertuesin e përzgjedhur (kompania Polieco) për pastrimin e lindanit nga deponia e vogël në Ohis dhe trajtimin jashtë vendit. Ministria ka filluar procesin e miratimit të planit të detajuar të rehabilitimit dhe sigurimin e dokumentacionit të nevojshëm për fillimin e punës në terren.– Servisimi i pajisjes ekzistuese dhe prokurimi i pajisjeve të reja shtesë për procesin e zvogëlimit të kromit gjashtëvalent në impiantin e trajtimit në Jegunovcë
„Për gjelbërimin më të shpejtë të vendit tonë dhe ruajtjen e burimeve natyrore, është jashtëzakonisht e rëndësishme të kuptohet se mjedisi është një detyrim dhe kërkon angazhim nga të gjithë ne,” tha Nuredini në pjesën e fundit të fjalës, duke treguar rëndësinë e përfshirjes së të gjithë aktorëve dhe të gjithë mekanizmave dhe kapaciteteve. në nivelin qendror dhe lokal në proceset për zbatimin e agjendës së gjelbër në vend. Gjatë kësaj si aktivitete në të cilat kemi bashkëpunim ndër-sektorialai vuri në dukje:– Përgatitjen e një liste të komunave që duhet të përgatisin Planet e Veprimit për ajrin e pastër në përputhje me ndryshimet e reja në ligjin për cilësinë e ajrit të ambientit,– Hartohen institucionet që do të kalojnë në karburant të gjelbër, me përparësi institucionet shëndetësore dhe shkollat (janë përfshirë në hartë ndërtesat publike që ngrohen me mazut, naftë, vajra ekstra të lehta, dru dhe qymyr).– Është dorëzuar një listë e Standardeve të Detyrueshme për cilësinë e karburantit të ngurtë në Ministrinë e Ekonomisë për rregullimin e cilësisë së karburanteve të ngurta të përdorura në familje– Ministria e Financave ka filluar një iniciativë për alokimin e fondeve për subvencione për automjete elektrike dhe hibride,– Si dhe për krijimin e një fondi mjedisor që do të bëjë investime në fusha të ndryshme të mjedisit,– I janë dorëzuar propozimet Ministrisë së Shëndetësisë për krijimin e zonave mbrojtëse rreth 12 trupave ujorë në RMV.Me një besim të fortë se duke vendosur standarde më të larta mjedisore dhe se me përpjekje të përbashkëta në mbështetjen, zbatimin dhe kontrollimin e përmbushjes së tyre ne do të jemi në gjendje të gjelbërojmë vendin tonë dhe të sigurojmë kushte të shëndetshme jetese për të gjithë ne.“Duhet shumë pak pakujdesi për të degraduar mjedisin, dhe shumë kohë dhe përkushtim për ta rikthyer atë në jetë.Unë bëj thirrje për përfshirjen dhe kontributin e të gjithëve në luftën kundër ndotësve, në përpjekjet e institucioneve dhe në arritjen e qëllimeve të zhvillimit të qëndrueshëm. “Zhvillimi i gjelbër është i mundur, kërkon vetëm përgjegjësi nga të gjithë,” tha Nuredini.
